Top 10 bản phân phối Linux tốt nhất 2021

Với các tín đồ của “chim cánh cụt” thì việc thành thạo và có kiến thức chuyên sâu về những hệ điều hành RedHat, CentOS, Ubuntu, openSUSE là hết sức cần thiết. Tuy nhiên ngoài những “anh cả” này, còn nhiều bản phân phối khác được cộng đồng đánh giá cao, đáng để bạn trải nghiệm cho máy tính cá nhân cũng như cài đặt lên server trong môi trường doanh nghiệp.

Tham khảo từ một số bài đánh giá trên các blog công nghệ lớn cũng như một chút ít kinh nghiệm Linux của bản thân, mình sẽ liệt kê danh sách kèm những tính năng nổi bật của những bản phân phối Linux được cho là phổ biến nhất hiện nay.

1. RHEL 8

Đứng đầu bảng xếp hạng này không ai khác ngoài RHEL (Red Hat Enterprise), nền tảng Linux dành cho doanh nghiệp hàng đầu thế giới mà từ đó các doanh nghiệp khả năng mở rộng quy mô ứng dụng hiện có cũng như triển khai những công nghệ đang phát triển trên bất kỳ môi trường nào, đặc biệt là cloud.

RHEL 8.4 đang là phiên bản mới nhất  ra mắt với nhiều thay đổi bao gồm: cập nhật tính năng mới, cải thiện hiệu suất web console, System Purpose và file ISO hỗ trợ bởi Anaconda, định dạng mã hóa ổ đĩa LUKS2 (LUKS2 disk encrytion), phân trang 5 cấp độ (5-level paging) và hỗ trợ bảng, cập nhật RPM, BIND,…

RHEL là phiên bản hệ điều hành thương mại, bạn có thể dùng thử miễn phí hoặc trao đổi trực tiếp với Red Hatter thông qua những liên kết từ trang web chính thức.

2. CentOS 8

Vị trí thứ hai trong danh sách này là CentOS – một dự án hướng đến cộng đồng, cung cấp hệ điều hành mã nguồn mở miễn phí và mạnh mẽ, bao gồm 2 phiên bản:

CentOS Linux

Một nền tảng nhất quán và dễ quản trị, phù hợp để triển khai nhiều loại hệ thống khác nhau.

CentOS Stream

Một bản phân phối tương đối mới với tất cả các tính năng có nguồn gốc từ RHEL và Fedora.

Bộ đôi phiên bản mới nhất của hệ điều hành này là CentOS 8 và CentOS 8-Stream với những thay đổi chính bao gồm: ảo hóa, chi tiết bảo mật, cài đặt và tạo ảnh (image), dịch vụ hạ tầng (infrastructure services), Cockpit web console và networking.

Lưu ý: Như đã đề cập trong các bài viết trước, CentOS 8 là bản rebuild của RHEL 8 và sẽ khai tử vào tháng 12/2021 này. Một lời khuyên chân thành là ở thời điêm hiện tại, bạn nên có định hướng sang Ubuntu hoặc AlmaLinux, Rocky Linux.

CentOS hoàn toàn miễn phí.

3. AlmaLinux

AlmaLinux là một bản phân phối mã nguồn mở và miễn phí được nhân bản từ RHEL 8.0 nên tương thích nhị phân 1:1 (true 1:1 binary compatible distribution) với cha đẻ của nó. Nó ra đời với sứ mệnh sẽ thay thế CentOS trong tương lai nên dĩ nhiên sẽ thừa hưởng toàn bộ những đặc tính hiện có của CentOS 8.

AlmaLinux 8.3 là bản chuẩn đầu tiên ra mắt vào ngày 30/03/2021. Phiên bản chuẩn mới nhất hiện tại là AlmaLinux 8.4, và với riêng phiên bản này, mình đã có một số bài viết riêng hướng dẫn cài đặt và di chuyển sang AlmaLinux 8.4, bạn có thể tham khảo lại.

4. Fedora

Fedora là một bản phân phối mã nguồn mở, miễn phí và được tùy biến phù hợp với laptop, giúp server trở nên mạnh mẽ, linh hoạt và tin cậy hơn trong bất kỳ tác vụ nào. Nó được sự hỗ trợ bởi một số công ty phía sau, tiêu biểu là Red Hat.  Redora phát hành lần đầu tiên vào ngày 06/11/2003; kể từ thời điểm đó đến nay, nó được biết đến với định hướng phát triển theo hướng điện toán đám mây và container.

Với phiên bản Fedora 34 mới nhất thời điểm mình viết bài này, nó mang đến những tính năng đáng kể sau:

• Gnome vesion 40.
• Cập nhật các gói: Python 3, NodeJS 12, Glibc 2.30
• Cải tiến hỗ trợ cho Rock64 và RockPro 64 và những chip SoC khác.
• Hỗ trợ phần cứng mới.
• Docker được thay thế bởi upstream package moby-engine.
• Ngưng hỗ trợ 32-bit.

Bạn có thể tải về phiên bản mới nhất của hệ điều hành này tại liên kết: tải Fedora 34để trải nghiệm.

5. Debian

Vẫn là mã nguồn mở và miễn phí toàn phần, Debian là hệ điều hành với hơn 59000 packages và  chương trình được biên dịch sẵn thành những định dạng dễ dàng cài đặt lên mọi dòng máy tính. Nếu chưa biết gì về Debian thì bạn hãy nghĩ ngay đến Ubuntu – được ví von như người anh em nhân bản từ chính Debian.

Ra đời lần đầu vào tháng 9/1993, đến nay phiên bản mới nhất của Debian là 10.9 (phát hành vào ngày 27/03/2021). Nó có tên thân mật (codenamed) là “Buster” và điểm nổi bật của phiên bản này là mang đến cho người dùng máy tính cá nhân nhiều lựa chọn Desktop như: Cinamon, GNOME, KDE, Plasma, LXDE, LXQt, MATE và Xfce.

Phiên bản này được hỗ trợ khá lâu, lên đến 5 năm tới, sẽ bao gồm fix bug, nhiều cải tiến hệ thống như sau:

• Wayland là máy chủ hiển thị mặc định.
• AppArmor được kích hoạt theo mặc định.
• Network fitering dựa trên nftables framework bật mặc định.
• Cải thiện UEFI.
• Apache 2.4.38, Chromium 73.0, GnuPG 2.2, OpenJDK 11, …
• Cups và cups-fiter được bật mặc định.

Bạn có thể dễ dàng tải về miễn phí phiên bản Debian mới nhất tại: tải Debian 10.

6. Ubuntu 20.04 Focal Fossa

Ubuntu là nhân bản mã nguồn mở, miễn phí từ Debian. Với việc chú trọng thiết kế giao diện, tối ưu nhiều tính năng và dễ tiếp cận nên không có gì lạ khi Ubuntu là bản phân phối Linux Desktop được dùng nhiều nhất trên thị trường hiện nay, chiếm tới 26,82% thị phần hệ điều hành.

Nó được phát triển bởi Canonical, với các phiên bản khác nhau gọi nôn na là “hương vị”, như: Xubuntu, Kubuntu.

Phiên bản mới nhất của Ubuntu là 20.04, có tên thân mật là Focal Fossa, bao gồm những điểm nổi trội sau:

• Nâng cấp toolchain
• Linux kernel 5.4
• Cải tiến bảo mật
• GNOME 3.6
• ZFS on root
• Ứng dụng được cập nhật: LibreOffice 6.4, Thunderbird 68, Firefox 75
• PulseAudio 14.0

Như những bản phân phối khác, Ubuntu luôn sẵn sàng để tải về từ kho lưu trữ chính thống: Download Ubuntu 20.04.

7. Linux Mint 20 Ulyana

Linux Mint là một bản phân phối hướng đến cộng đồng, lấy cảm hứng chính từ hai người anh em Debian và Ubuntu, tập trung vào sự tính toán mạnh mẽ, thân thiện, dễ sử dụng. Ngay từ khi ra đời, nó đã hỗ trợ đa phương tiện (multimedia) tương đối hoàn chỉnh và nhiều ứng dụng nguồn mở miễn phí đi kèm.

Với 3 dòng chính: MATE, Xfce và Cinnamon, cùng với Debian, nó tự hào là bản phân phối Linux được yêu thích nhất kể từ lần đầu tiên phát hành bởi chuyên gia CNTT người Pháp vào năm 2006.

Linux Mint 20 là phiên bản mới nhất cho đến nay, có tên thường gọi là Ulyana, bao gồm các bản vá lỗi và những tính năng chính sau:

• Trình điều khiển touchpad Synaptic
• Sửa lỗi màn hình hiển thị không đầy đủ trong Vitualbox
• Bổ sung thêm công cụ Virtual Guest
• Mã hóa thư mục /home
• Phiên đăng nhập khách
• Sửa lỗi không nhận máy Scan
• Sửa lỗi thiếu ổn định trên Samba
• Hỗ trợ Wine 4.0

Linux Mint có thể được tìm thấy và tải về miễn phí tại: Download Linux Mint 20.

8. Manjaro Linux 21

Manjaro Linux, chắc có lẽ đây là các tên lạ lẫm nhất trong danh sách. Thật ra nó cũng là một bản phân phối Linux được build dựa trên Arch (Arch-based), mã nguồn mở miễn phí, phổ biến vì giao diện đẹp mắt, đáng tin cậy và trên hết là thiết kế tối giản theo kiểu của Arch Linux. Nó thì thích hợp cho dòng máy tính để bàn Xfce nhẹ nhàng với cấu hình thấp, nhưng vẫn trang bị phiên bản KDE, GNOME cũng như các phiên bản 32-bit được cồng đồng duy trì.

Manjaro Linux 21.0.5.1 là phiên bản chuẩn mới nhất, có tên thường gọi là Ornara, ra mắt vào ngày 31/05/2021 với những tiêu điểm sau:

• Hỗ trợ tích hợp FlatPak và các gói Snap.
• Cải tiến cho máy tính để bàn
• Thiết kế lại hệ thống nhắn tin KDE
• Giao diện mới có tên ‘Matcha’ trong bản Xfce.
• KDE Plasma 5.21
• Gnome 3.38

Bạn có thể tải về miễn phí file cài đặt Manjaro Linux tại từ kho lưu trữ chính thức: Download Manjaro 21.

9. Kali Linux 2021

Nếu bạn là một tester, một chuyên viên về bảo mật hay đơn giản là một “ông kẹ” thích vọc vạch về hacking thì KaLi Linux là môi trường không thể phù hợp hơn được. Cũng là một bản phân phối dựa trên đàn anh Debian, Kali được phát triển và duy trì bởi Offensive Security (một công ty đào tạo về bảo mật thông tin hàng đầu). Nó chú trọng các công cụ đặc biệt dành cho kiểm tra, thai thác lỗ hổng để từ đó nâng cao khả năng bảo mật của hệ thống.

Nó là một bản rebuild hoàn toàn mới của BackTrack Linux (thường được cho là bộ công cụ hoàn hảo của tin tặc), tuân thủ đúng các tiêu chuẩn của Debian kể từ lần phát hành đầu tiên vào 13/03/2013. Ngay khi chào đời, Kali Linux mang đến vô số công cụ thu thập thông tin, pháp y máy tính (Computer Forensics), kỹ thuật đảo (Reverse Engineering), nghiên cứu bảo mật,…

Phiên bản mới phát hành trong năm 2021 này là Kali Linux 2021.2, bao gồm những tính năng mới sau:

• Cloudflare
• Kali Status
• Metapackages
• Helper Scripts
• GNOME Users
• Cập nhật những tool: Nmap, Kismet, Hypertio, HostAPd-WPE, Burp Suite
• Cập nhật Nethunter
• Cập nhật ARM

Kali Linux mới nhất cũng luôn miễn phí tải về tại: Download Kali Linux 2021.2.

10. openSUSE

Vị trí cuối cùng trong danh sách này là openSUSE, một trong những bản phân phối được các system admin, developer và thậm chí là một số người mới sử dụng Linux yêu thích nhất. May mắn với một lượng cộng đồng hoạt động tích cực nên hầu như mọi thành phần cần thiết đều được build-in bên trong openSUSE.

Nó hiện có hai phiên bản, Tumbleweed (phát hành liên tục và luôn cập nhật những cải tiến mới nhất, vá lỗi và những tính năng mới) và Leap (phiên bản tiêu chuẩn được cập nhật định kỳ).

Nếu đang chạy Tumbleweed thì bạn yên tâm là lúc nào cũng được sử dụng phiên bản mới nhất với phần mềm luôn được cập nhật. Riêng với Leap, 15.3 là phiên bản mới nhất thời điểm này.

Lời kết

Trên đây là top 10 bản phân phối Linux tốt nhất 2021 được cộng đồng đánh giá cao cũng như ý kiến của cá nhân mình. Còn bạn thì sao? nếu có nhận định khác hoặc cập nhật mới hơn có thể để lại ý kiến dưới phần bình luận.

Hy vọng với bài liệt kê ngắn này, các bạn yêu “chim cánh cụt” sẽ có thêm nhiều lựa chọn phù hợp cho máy tính cá nhân cũng như hệ thống máy chủ.

Nguồn: tecmint.com